Tayland'daki Sergi: Pekin'den Gelen Baskı Üzerine Tartışmalar Büyüyor

Tayland'daki bir sanat galerisinde, otoriter yönetimleri eleştiren eserlerin sergilendiği bir sergi, Çin büyükelçiliğinin galeriye gerçekleştirdiği ziyaretten sonra sansürlendi. 25 Temmuz'da Bangkok Sanat ve Kültür Merkezi'nde açılan ve Tibetli, Uygur ile Hong Konglu sanatçıların eserlerini içeren ‘Suç Ortaklığının Takımyıldızı: Otoriter Dayanışmanın Küresel Makinesinin Görselleştirilmesi’ başlıklı serginin küratörlüğünü Myanmarlı sanatçı Sai yürütüyordu.

Sai, BBC News'e verdiği demeçte, serginin Çin hükümetinin tepkisini çektiğini ve sonuç olarak sansürlendiğini aktardı. Sansür edilen eserlerin çoğunluğunu Tibetli sanatçı Tenzin Mingyur Paldron imzalı eserler oluşturuyordu. Paldron’un Bangkok sergisinden çıkarılan yapıtları arasında, soykırıma dikkat çekmek amacıyla Filistin bayrakları taşıyan Tibetlilerin bulunduğu bir video ve ‘Yerli Halkı Dinleyin’ adını taşıyan bir film de yer alıyor. Ayrıca sergide bulunan Tibet ve Uygur bayrakları, sürgündeki bir Tibetli ailenin hikayesini anlatan bir roman ile Çin Devlet Başkanı Şi Cinping’in yer aldığı bir kartpostal ve Çin ile İsrail arasındaki bağları simgeleyen başka bir kartpostal da sansürlendi.

‘SİYASİ ONURUMUZA ZARAR VERİYOR’ AÇIKLAMASI

BBC’nin sorularını yanıtlayan Çin büyükelçiliği, serginin Tibet, Uygur ve Hong Kong'un bağımsızlığını açıkça teşvik ettiğini iddia etti. Yapılan açıklamada, serginin “gerçekleri çarpıttığı, Çin’in Tibet, Sincan ve Hong Kong politikalarını yanlış yansıttığı ve Çin'in temel çıkarları ve siyasi onuruna zarar verdiği” ifade edildi. Sivil toplum kuruluşları, Çin'in yurt dışındaki sanat çalışmalarına yönelik bir baskı kampanyası yürüttüğünü öne sürmekte. Bu yıl Tayland, Çin’in en batısındaki Sincan bölgesinde yaşayan ve sayıları yaklaşık 10 milyonu bulan Müslüman Uygurlardan 40’ını gizli bir sınır dışı işlemiyle Çin'e geri göndermişti. BM uzmanları, Uygurların işkence, kötü muamele ve ‘telafi edilemez zararlar’ tehdidi altında olduğuna dair uyarılarda bulunmuştu. Çin ise Uygurlara karşı kötü muamele iddialarını reddetmektedir.

‘HONG KONG’, ‘TİBET’ VE ‘UYGUR’ KELİMELERİ SİYAH BOYA İLE KAPATILDI

Çin'in sergi üzerindeki sansür baskısının doğruluğu, Reuters tarafından yapılan bir haberle kanıtlandı. Reuters, sergide fotoğrafladıkları bazı eserlerin kaldırıldığını ve bazı eserlerde sanatçıların isimleri ile ‘Hong Kong’, ‘Tibet’ ve ‘Uygur’ kelimelerinin siyah boya ile kapatıldığını bildirdi. 30 Temmuz tarihli bir e-postada galeri yetkilileri, “Çin Büyükelçiliği’nin -Dışişleri Bakanlığı ve özellikle ana destekçimiz olan Bangkok Büyükşehir İdaresi aracılığıyla- ilettiği baskılar nedeniyle, serginin Tayland ile Çin arasında diplomatik gerilim yaratma riski taşıdığı konusunda uyarıldık.” şeklinde bir açıklamada bulundu. Aynı e-postada galerinin “bazı düzenlemeler yapmak dışında alternatifinin kalmadığı” ifade edildi.